Zgodnie z zapowiedzią zaczynamy
prezentacje książek zgłoszonych do SILESIANY 2023. Pierwsza prezentacja poświęcona
będzie książce wydanej przez Instytut Śląski.
Renata Sołtysek
Budownictwo kościołów na Śląsku
Opolskim w Polsce Ludowej (1945-1989)
„Śląsk Opolski doczekał się
wreszcie niezwykle interesującej monografii dotyczącej budownictwa kościołów w
latach 1945-1989, opartej na solidnych podstawach źródłowych, która na tle
wcześniejszych publikacji odnoszących się do zbliżonych zagadnień prezentuje
się jako dzieło w pełni dojrzałe, indywidualne, wyróżniające się nie tylko
poprawnością metodologiczną, ale i kompozycją oraz kompleksowym doborem
wyselekcjonowanego materiału źródłowego. Zdecydowana większość cytowanych
dokumentów nie była dotychczas wykorzystana przed badaczy […]. Zasadnicza
narracja została zaprezentowana w pięciu rozdziałach, a każdy z nich został
podzielony na podrozdziały, te zaś na paragrafy. Tak szczegółowy podział treści
rozprawy nie tylko ułatwia jej lekturę, ale świadczy o dobrym opanowaniu
materiału źródłowego i ogólnej wiedzy historycznej jej Autorki, dr Renaty
Sołtysek (ur. 1962 r.), pasjonatki dziejów Śląska Opolskiego w XIX i XX wieku,
wieloletniego pracownika Muzeum Śląska Opolskiego w Opolu […]. Nie można w tym
miejscu nie odnieść się również do obszernych aneksów stanowiących integralny
element dysertacji, a szczególnie do Aneksu oznaczonego numerem IV. To – obok
pozostałych aneksów – niezwykłe kompendium wiedzy o 168 śląskich świątyniach
wzniesionych na Śląsku Opolskim nie tylko w latach Polski Ludowej 1945-1989,
ale w całym okresie powojennym (1945-2021), to historia ich powstania z interesującymi
detalami o trudnościach uzyskania pozwoleń i tzw. nielegalnym budownictwie,
opowieść o ofiarności i samozaparciu wiernych, informacje o budowniczych,
których biogramy podano w przypisach […]. Rozprawę oceniam niezwykle wysoko.
Jej Autorka wykazała się wielką pracowitością doskonałą znajomością źródeł i
ich interpretacją, zgromadziła właściwą literaturę przedmiotu i należycie ją
wykorzystała. Postawiła właściwe pytania badawcze, zastosowała adekwatne do
poruszanych zagadnień metody. Dysertacja jest źródłem cennych informacji,
nieznanych dotychczas w literaturze przedmiotu. Na szczególne podkreślenie
zasługuje wysoki poziom językowy rozprawy. Jest wyjątkowo ciekawa i potrzebna;
posiada charakter nowatorski. Rozprawa, która
powstała pod kierunkiem ks. prof. dr. hab. Andrzeja Hanicha, należącego
do wybitnych i cenionych znawców historii Śląska Opolskiego, może okazać się
wzorcową dla tego typu opracowań w przyszłości […]. Publikację rozprawy uważam
wręcz za konieczną”.
